آرامگاه ژنرال عبدالرازق اچکزی، فرمانده پیشین قندهار و از قدرتمندترین چهره‌های ضد طالبان در میان پشتون‌ها، به توقفگاه ۲۴ ساعته وسایل نقلیه تبدیل شده است. ژنرال رازق متعلق به یک خانواده صاحب نفوذ و پرقدرت است و با وجودی که خودش کشته و خانواده‌ و شبکه قدرتش در جنوب افغانستان نیز متلاشی شده، اما هنوز در جامعه افغانستان، به‌ویژه در میان پشتون‌ها، محبوب است. او به برخورد سخت و قاطعانه با طالبان شهرت داشت و از بیش از ۱۰ حمله بمب‌گذاری، انتحاری و تهاجمی طالبان جان سالم به‌در برده بود. ژنرال رازق در اواخر مهر ۱۳۹۷ در یک حمله غیرمنتظره به‌دست یکی از محافظان استاندار قندهار که عضو نفوذی طالبان بود، کشته شد.

عبدالخالق اچکزی، برادر ژنرال رازق، روز شنبه ۱۷ اردیبهشت با انتشار عکس‌هایی از آرامگاه برادرش در فیسبوک نوشت که طالبان با بی‌حرمتی، آرامگاه او را تبدیل به توقفگاه وسایل نقلیه کرده‌اند. طالبان پیش از این و در ماه اکتبر سال گذشته نیز نام و عکس‌های ژنرال عبدالرازق را از خیابان‌ها و اماکن حذف کردند و ازجمله نام مرکز آموزش‌های ژنرال عبدالرازق را به نام مرکز آموزش‌های نظامی ابودجانه تغییر دادند. ابودجانه نام کسی است که در سال ۲۰۱۷، ژنرال عبدالرزاق را در قندهار ترور کرد. او در سمت محافظ استاندار قندهار کار می‌کرد و در جریان یک جلسه که در آن فرمانده نیروهای ناتو در افغانستان، استاندار قندهار و بسیاری از مقام‌های محلی حضور داشتند، ژنرال رازق را هدف تیراندازی قرار داد. بی‌حرمتی طالبان به ژنرال رازق تنها به تبدیل‌ کردن آرامگاه او به توقفگاه وسایل نقلیه خلاصه نمی‌‎شود، بلکه پیش از این نیز تمام املاک او غصب و نزدیکانش به صورت هدفمند تیرباران شده‌اند.

اوایل مرداد سال گذشته و چند روز پس از تسلط طالبان بر بخش‌هایی از قندهار، دیده‌بان حقوق بشر در گزارشی نوشت که طالبان به تسویه حساب قومی دست زده‌ و شماری از اعضای قبیله اچکزی را تیرباران کرده‌اند. فرماندهان طالبان در قندهار متعلق به قبیله نورزی‌اند و با سران قبیله اچکزی که ژنرال رازق یکی از آنان است، از سال‌ها پیش جنگ دارند.

جمعی از اعضای طالبان سه‌شنبه گذشته در آرامگاه احمدشاه مسعود به رقص و پایکوبی پرداختند. آنان از رقص و پایکوبی‌شان در شبکه‌های اجتماعی عکس و ویدیو پخش کردند. طالبان پیش از این نیز سنگ مزار احمدشاه مسعود را شکسته و عکس‌های او را پاره کرده بودند. یک جنگجوی طالبان در ماه فوریه نیز ویدیویی در فضای مجازی پخش کرد که در آن با مجسمه احمدشاه مسعود بازی می‌کرد و به او دشنام می‌داد.

این رفتارهای طالبان باعث خشم و اعتراض گسترده در افغانستان شده است. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، روز پنجشنبه در توییتی نوشت برگزاری رقص و پایکوبی بر آرامگاه مسعود برخلاف مرام و دستورهای این گروه است و رهبری طالبان با چنین اقدامی موافق نیست. شماری از هواداران احمدشاه مسعود این اقدام طالبان را برخاسته از تعصب قومی آنان دانستند، زیرا یک عضو طالبان که جریان رقص و پایکوبی را به‌صورت زنده در فیس‌بوک پخش کرده بود، در توضیح آن با اشاره به نوعی رقص محلی افغانستان به‌نام «اتن»،نوشته بود: «اتن ملی مجاهدین قندهاری در پنجشیر.»

طالبان در ۹ ماه گذشته همواره با نیروهای جبهه مقاومت ملی به رهبری احمد مسعود، فرزند احمدشاه مسعود، در پنجشیر و اندراب در جنگ بوده است. رهبری طالبان از ترس گسترش جنگ، صدها نیروی انتحاری و تک‌تیرانداز را در پنجشیر مستقر کرده است، اما نیروهای جبهه مقاومت ملی با تمام فشارها همچنان به حمله‌هایشان به این گروه ادامه می‌دهند.

بااین‌حال، واکنش‌های مردم به اقدام‌های توهین‌آمیز طالبان در آرامگاه احمدشاه مسعود به افزایش این اقدام‌ها منجر شد. یکی از ساکنان ناحیه زراعت در شهر مزار شریف صبح روز شنبه ۱۷ اردیبهشت به ایندیپندنت فارسی گفت شماری از اعضای طالبان در آرامگاه عبدالعلی مزاری، بنیان‌گذار حزب وحدت و رهبر سیاسی پیشین هزاره‌ها، نیز رقص و پایکوبی کرده‌اند. این شخص با اشتراک‌گذاری یک ویدیو مدعی شد که افراد طالبان حدود دو ساعت در این آرامگاه سرگرم رقص و پایکوبی بودند و به ساکنان محل اجازه نزدیک شدن به آرامگاه را ندادند.

طالبان در ماه اکتبر سال گذشته مجسمه بزرگ عبدالعلی مزاری در مرکز شهر بامیان را بمب‌گذاری و تخریب کردند و نام او را از میدان مرکزی این شهر برداشتند. آن‌ها در سال ۱۹۹۸ نیز آرامگاه عبدالعلی مزاری را در مزارشریف بمب‌گذاری و تخریب کرده بودند. این آرامگاه در سال ۲۰۰۲ و پس از فروپاشی رژیم طالبان، دوباره بازسازی شد. مزاری در سال ۱۹۹۵ و در جریان جنگ با طالبان، اسیر شد و پس از شکنجه فراوان به قتل رسید.

 در چند روز اخیر و پس از افزایش واکنش مردم به رقص و پایکوبی طالبان در آرامگاه احمدشاه مسعود، برخی چهره‌های رسانه‌ای طالبان تهدید کردند که اگر بخواهند، می‌‎توانند پیکر احمدشاه مسعود را از مزارش بیرون بکشند و به رود آمو بیندازند. آنان همچنین هشدار دادند که در آرامگاه برهان‌الدین ربانی، بنیان‌گذار حزب جمعیت اسلامی و رئیس‌ جمهوری پیشین افغانستان نیز خواهند رقصید. طالبان درحالی بر مزار مخالفانشان می‌رقصند که رهبر این گروه، رقص و موسیقی را حرام می‌داند و ماموران وزارت امربه‌معروف هر روز مردم را به اتهام شنیدن موسیقی شلاق می‌زنند.

این رفتارهای طالبان بیش از همه به تنش‌های قومی در افغانستان دامن زده است. کشتار اعضای قبیله اچکزی‌، شکستن مجسمه عبدالعلی مزاری، شکستن سنگ مزار احمدشاه مسعود و رقص در آرامگاه این افراد که روزی از دشمنان سرسخت طالبان بودند، نگرانی‌ها را از ادامه انتقام‌جویی قومی طالبان افزایش داده است.